Hoe werkt een CPO-vereniging

Gemeenschappelijke woonprojecten

Een CPO-vereniging bestaat uit een aantal initiatiefnemers die gezamenlijke zelfbouw van een eigen woning organiseren. De vereniging treedt als opdrachtgever op bij de ontwikkeling van een CPO-project met gemeenschappelijke gebruiksruimten.
Bij deze bouwvorm houdt een groep particulieren – de CPO-vereniging – de volledige zeggenschap over de te realiseren eigen woningen én de gezamenlijke ruimten.
CPO-bouwen wijkt daarmee af van reguliere projectontwikkeling: de leden van de vereniging zijn zélf projectontwikkelaar.

Collectief Particulier Opdrachtgeverschap – CPO heeft in Nederland al unieke woongemeenschappen opgeleverd. KilimanjaroWonen stond aan de wieg van enkele van die projecten, met als zwaartepunt Brabant.

Hoe deze gemeenschappelijke woonprojecten een succes werden?
Het begon met ‘vriend’ worden van Stichting KilimanjaroWonen…

1

Kennismaken en 'vriend' worden

Vaak horen mensen voor het eerst over KilimanjaroWonen via een informatieavond of via anderen. Wij bieden altijd vrijblijvend een informatief gesprek aan om kennis te maken, vragen te beantwoorden en je op weg te helpen. Sommige mensen hebben al een groep gevormd om samen een woonproject te starten. Anderen sluiten zich aan bij een lopend initiatief of CPO-project. Voor iedereen geldt dat de eerste stap is:  ‘vriend’ worden van Stichting KilimanjaroWonen.

"Soms horen we de mensen vragen: "Is KilimanjaroWonen hetzelfde als een Knarrenhof?" In zekere zin wel. Alleen hebben mensen veel meer eigen inbreng en daarom hebben onze projecten allemaal een eigen sfeer en cultuur en dus een eigen naam. Maar ondanks de verschillen hebben alle projecten met elkaar gemeen dat goed nabuurschap in een prettige woonomgeving centraal staat."

2

Oprichten van een CPO-initiatiefgroep

Een initiatiefgroep bestaat uit een groep mensen van minimaal drie personen die een gezamenlijk doel hebben. Soms is dat een specifieke locatie, soms een gezamenlijke woonvisie.

Je kunt zelf een initiatiefgroep oprichten of aansluiten bij een lopend initiatief. Samen met KilimanjaroWonen onderzoek je woonwensen en een woonvisie, die worden vastgelegd in een flyer. Je krijgt uitgebreide voorlichting over zelf ontwikkelen en bouwen. Ook de juridische en financiële aspecten van CPO-bouwen komen aan de orde.

De initiatiefgroep sluit een intentieovereenkomst met KilimanjaroWonen. Deelname is kosteloos. De initiatiefgroep verplicht zich wel om de professionele diensten af te nemen van KilimanjaroWonen, zodra het initiatief leidt tot een concreet woonproject. Pas op dat moment beslissen mensen of ze daadwerkelijk willen deelnemen. Vanaf het moment dat je lid bent van de vereniging, ga je financiële en contractuele verplichtingen aan.

3

Zoektocht naar een locatie

Ieder project begint met de zoektocht naar een geschikte locatie. Het kan gaan om een bestaand gebouw of een perceel grond. Kansrijke locaties gaan wij onderzoeken op haalbaarheid. Is ontwikkeling op korte tijd mogelijk en wil een gemeente meewerken aan het woonproject? Ook de aankoopprijs wordt door ons vervolgens beoordeeld. Soms wordt er namens een initiatiefgroep gericht gezocht naar een locatie. Het komt ook voor dat een gemeente een locatie aanbiedt via een biedingsprocedure, waarvoor je een plan moet indienen. In dat geval kan er een bijdrage worden gevraagd als vergoeding van die kosten.

4

Haalbaarheid aangetoond

Locatie gevonden en haalbaarheid aangetoond? Gefeliciteerd! Deelnemers besluiten op basis van informatie over locatie, randvoorwaarden en raming VON-prijzen of ze mee gaan doen. Als stelregel geldt dat een CPO-project wordt opgestart als een locatie haalbaar is en als er voldoende toekomstige bewoners zijn. KilimanjaroWonen zorgt ervoor dat de initiatiefnemers weten waar ze aan beginnen, zodra ze de volgende stap gaan zetten.

5

Oprichten van een vereniging

Als alle seinen op groen staan wordt bij de notaris een CPO-ontwikkelvereniging opgericht. De architect en de CPO-begeleider van KilimanjaroWonen krijgen opdracht van de vereniging. Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) is de enige manier om zelfleidend en bepalend te zijn in een ontwikkel- en bouwproces. Hierdoor worden gemeenschappelijke en individuele woonwensen optimaal vertaald. Dat resulteert in een woonproject van hoge kwaliteit. Het grote voordeel is dat je bouwt tegen kostprijs. Daarom is het financieel ook erg aantrekkelijk. Als je lid wordt van de vereniging starten de betalingen. Die moet je zien als aanbetaling op je toekomstige woning. De vereniging is opdrachtgever en houdt de regie over het hele proces.

6

Ontwikkeltraject

Het ontwerpproces start. Samen maak je keuzes over gemeenschappelijke ruimten, vormgeving en duurzaamheid van het project. Woonwensen en budget van de deelnemers zijn leidend. De eerste leden krijgen de gelegenheid een actieve bijdrage te leveren aan de totstandkoming van het woonconcept en de hoofdopzet van het ontwerp. Van deze pioniers worden ook de individuele wensen optimaal vertaald in het plan van de architect. Hoe later mensen in een project instappen, hoe meer er vast ligt. Totdat de bouw van start gaat, hebben nieuwe deelnemers vaak nog wel invloed op de woningindeling.

Tijdens het ontwikkeltraject is er veel aandacht voor het groepsproces: we ontwikkelen een gebouw van stenen en een gebouw van mensen! Besluiten worden genomen via de Consentmethode. Uitgangspunt is niet ‘meeste stemmen gelden’ maar iedereen wordt gehoord en alle besluiten worden unaniem genomen. Dat vergt oefening en wij bieden de begeleiding die nodig is om te leren communiceren via deze Consentmethode.
KilimanjaroWonen biedt ook ondersteuning bij het werven van aanvullende deelnemers.

In nauw overleg met gemeente en adviseurs komt een bouwplan tot stand. De tijdsduur van deze fase is 1 tot 1,5 jaar.

"Het ontwikkelproces kent onzekerheden. Door de professionele ondersteuning die KilimanjaroWonen biedt, verloopt het proces zo soepel mogelijk. Van de leden van de vereniging wordt actieve betrokkenheid verwacht. Een mooie bijkomstigheid daarvan is, dat toekomstige bewoners elkaar goed gaan leren kennen door zoveel samen te doen."

7

Bouw

Zodra de omgevingsvergunning voor het woonproject in zicht is, begint de voorbereiding op de individuele zelfbouw. Vaak is er al in een veel eerder stadium gekozen voor een aannemer die, in een bouwteam samen met de CPO-vereniging, het bouwplan voorbereidt. In ieder geval is er in deze fase duidelijkheid over de bouwwijze en de bouwkosten. De grond of het gebouw kan aangekocht worden en de bouw start. De tijdsduur van deze fase is 1 tot 1,5 jaar. Je leest hier meer over CPO-bouwen.

Leeftijd maakt bij CPO-bouwen niet uit! De projecten zijn er voor iedereen die méér wenst dan alleen wonen. En daarmee hoef je niet te wachten tot je 50-plusser of ouder bent.